Hindistan, günümüze kadar uzanan zengin ve çeşitli bir mirasa sahiptir. Buna Hindistan'ın binlerce yılda gelişen kültürü, sanatı, mimarisi, dili, mutfağı ve gelenekleri dahildir. Hint mitolojisinde zengin hikayeleriyle birçok tanrı ve tanrıça vardır ve her hikayenin kendi değeri ve önemi vardır.

HİNT MİTOLOJİSİ TANRILARI

"Hint mitolojisinin tanrıları" denildiğinde genellikle insanların zihninde Brahma, Şiva, Lakshmi, Vishnu, Ganesha veya Parvati'nin görüntüleri gelir. Bunlardan pek çoğu güçlüdür, ancak çoğunun zayıf yönleri de vardır. Bu yazımızda  farklı nesiller arasında bu kadar popüler yapan Hint panteonunu en popüler tanrı ve tanrıçalarının temel özelliklerinden bahsedeceğiz.

BRAHMA

Brahma, Hint mitolojisinde tüm evrenin yaratıcısı olarak kabul edilir. Brahma, Vishnu ve Shiva'yı içeren bir tanrı üçlüsü olan Trimurti'den biridir. Brahma mitolojide genellikle bir lotus üzerinde meditasyon yapıyor olarak veya bir lotus çiçeği veya üzüm yaprağı üzerinde oturuyor olarak tasvir edilir ve dört başlı, dört yüzlü ve tüm tanrıların babası olduğu söylenen bir tanrıdır. Diğer tanrıların aksine ellerinde silah taşımaz. Brahma tipik olarak dört yüze ve dört kola sahip olarak karakterize edilir. Ayrıca Vedik tarzı elbiseler giyer ve bıyıklı olarak tasvir edilebilir.

Brahma, genellikle eşlerinden biri olan bilgi ve bilgelik tanrıçası Saraswati ile birlikte görülür.

Brahma, Hint mitolojisinde esas olarak dünyayı, gökyüzünü, havayı, suyu ve bunların içindeki tüm canlıları Dünya'daki ilk gününde yaratan yaratıcı tanrı olarak tasvir edilir.

 Binek hayvanı kuğu veya kazdır.

VİŞNU

Vişnu  insanları, hayvanları ve bitkileri içeren her canlıyla ilgilenen yaşamın ve evrenin koruyucusudur. Dünya ne zaman zor durumda kalsa Vishnu farklı formlarıyla gelip kurtarır. Vişnu’da Trimurti'den biridir, 

Dört ya da daha fazla kollu tasvir edilir, ellerinde deniz kabuğu, çark silahı, gürz ve nilüfer çiçeği tutar. Binek hayvanı yarı insan yarı kuş olan Garuda'dır. 

Yeryüzünde Dharma'nın koruyucusu olarak kabul edilir.

Vishnu'nun on enkarnasyonu veya avatarı (Dashavatara) vardır: Matsya (balık), Kurma (kaplumbağa), Varaha (domuzu), Narasimha (yarı insan, yarı aslan), Vamana (cüce), Parashurama (bir Brahman gurusunun baltalı oğul), Rama (kuzey Hindistan'da Ayodhya'dan insan prens) Krishna (kuzey Hindistan'da Mathura'dan insan prens) Buddha

ŞİVA

Shiva, Trimurti'deki yıkım, yenilenme tanrısıdır ve yok edicidir.  Evrenin bir döngü içinde yenilendiği düşünülür ve Şiva’nın görevi her döngünün sonunda evreni yeniden yaratmak için onu yıkmaktır.  Çok farklı kişilik özellikleri, çok yönlü karakteriyle Şiva bilgeliği veren Tanrı’dır.

Şiva’nın farklı farklı tasvirleri bulunmaktadır.  Yaygın olan tasvir edilişi çıplak, birden fazla kollu ve saçları topuz yapılmış şekilde tasvir edilmesidir. Boynunda ve kollarında yılanlar vardır. Binek hayvanı Nandi/Nandu adlı öküzdür.

Tanrıçadan Ganeşa ve Kartikeya adlı iki oğlu ile Aşoka adında bir kızı vardır.

 GANEŞA

Ganeşa engellerin efendisidir . Genellikle filler ormanlarda yol göstericidir ve ormanda yürürken arkasında engelleri kaldırır, diğerleri için yolları açar. Ganeşa da engelleri aşması yönüyle tasvir edilir.

Hint mitolojisi Ganeşa’yı kısa, göbekli, sarı tenli, dört kollu ve bir filin kafalı bir adam olarak tasvir eder.

Ganesha, Şiva ve Parvati'nin (bir Shakti formu) ikinci oğludur. Tüm Hint tanrılarında olduğu gibi, onun yaratılışını ve evrendeki rolünü çevreleyen sayısız efsane vardır. 

Ganesha'nın fil kafası, onun durdurulamaz gücünü ve hayırlılığını sembolize eder.

Ganesha’nın 4 kolu sübtil bedenin 4 içsel niteliğini temsil eder.

Elindeki balta, doğruluğu, gerçeği ve engelleri püskürtme yeteneğini temsil ederken, modak, ruhsal arayışın mutluluğunu ve sevincini temsil eder.Nilüfer çiçeği kendini gerçekleştirmeyi ve iç benliği temsil ederken, ip, adananı Tanrı'ya ve ruhsal bilgiye yaklaştıran gücü temsil eder. Çürük vücudu ve göbek bağı bolluğu sembolize eder ve bindiği itaatkar fare, bencil arzuların yüceltilmesinde ortaya çıkan bilgeliği sembolize eder. Bu nitelikler birbiriyle çelişiyor gibi görünse de Ganesha, manevi ve maddi yaşamdaki dengeyi temsil eder. Sevmek, bağışlamak ve şefkatle hareket etmek, kötülükle savaşırken acımasız olabilir. Sevilir ve saygı duyulursa, Ganesha'nın tüm dilekleri yerine getirdiği ve başarıya giden istikrarlı bir yol sağladığı söylenir.

​

Hint Mitolojisine  göre dünyanın en uzun destanı Mahabharata'yı, kusurlu gördüğü tarafı tek dişini kalem gibi kullanarak yazmıştır.

LAKSHMİ

Lakhmi zenginlik, refah ve başarı tanrıçasıdır. Genellikle “Vishnu'nun eşi” olarak adlandırılır ve ilahi dişiyi temsil eder.

Lakshmi ayrıca servet, iyi şans ve mutluluk tanrıçası olarak da bilinir.

Hint mitolojisinde, Lakshmi, dünyanın yaratılışı sırasında kozmik okyanusta Vishnu'nun göbeğinden büyüyen bir nilüferden doğdu.

Laksmi’nin birkaç temsili vardır, ancak en yaygın olarak, bir nilüfer çiçeğinin üzerine oturmuş, bir elinde nilüfer çiçekleri ve diğer eliyle ya bir su kabı ya da başka bir çeşit bolluk dolu kap tutarken gösterilir. Elinde tuttuğu su kabına Kumbh (nektar kabı) denir. Kumbh adının nedeni, suyu temsil eden dalgalar gibi taşmasıdır; bu taşan nektar bolluğu gösterir.

Laksmi sembolü, altın, toprak veya mülk gibi maddi zenginlikleri içeren her türlü zenginlik ve refahı ifade eder; para gibi finansal zenginlik; ilişkiler gibi sosyal zenginlik; eğitim gibi bilgi-servet ve barış gibi manevi zenginlik.

HANUMAN

Hanuman, Hint mitolojisinin en popüler tanrılarından biridir. Rüzgarların Efendisi Vayu ile Anjana'nın oğludur.

Hanuman, en yardımsever varlıklardan biri olarak kabul edilir. Bir varlığın insanlığa nasıl hizmet etmesi gerektiğinin mükemmel bir örneğidir. Adı, "iyileştirmek" anlamına gelen "anan" veya "hizmet etmek" anlamına gelen "hana" olmak üzere iki Sanskrit dilinde kelimeden türetilmiştir. Hanuman, Lord Shiva, karısı Parvati'nin ayaklarına dokunduğunda yaratıldı. Bu hikaye, insanın Tanrı'ya hizmet etmesi gerektiğini gösterir. Popüler Yoga pozlarından birine ismini vermiştir. Maymun başlı tasvir edilir. Ramayana destanında çok önemli yeri vardır.
 

"Hint mitolojisinin tanrıları" yazısında Brahma, Şiva, Lakshmi, Vishnu, Ganesha ve Hanuman’ın temel özelliklerinden bahsettik. Yoga ve mitolojiyle ilgileniyorsanız Gülin Zeytunlu’nun Modern Yoganın Kadim Kökleri kitabını mutlaka okumanızı tavsiye ederiz.